Beren i Luthien, J.R.R. Tolkien

Autor: J.R.R. Tolkien

Tytuł: Beren i Luthien

Tytuł oryginalny: Beren and Luthien

Wydawnictwo: Prószyński i S-ka

Liczba stron: 368

J.R.R. Tolkien uznawany jest za jednego z najlepszych pisarzy fantastyki na świecie. Nawet po jego śmierci ukazują się kolejne teksty, które nawiązują do stworzonego przez niego Śródziemia. Niektóre z nich zostały już wspominane w innych opowieściach, kolejne są całkiem nieznane. Od lat jego syn, Christopher Tolkien, próbuje zebrać notatki ojca i przedstawić je światu w całkiem nowych wydaniach. Tak właśnie powstała książka Beren i Luthien.

Historia miłości tej dwójki jest uznawana za jeden z najbardziej romantycznych wątków w prozie Tolkiena. Wspomina się o niej w innych utworach mistrza fantastyki. Tym razem jednak postanowiono zebrać urywki i fragmenty opowieści i stworzyć z nich nową, samodzielną książkę na ten temat. Opracował ją Christopher Tolkien, który od lat bada twórczość ojca i zna ją najlepiej, a także może do omawianych przez siebie fragmentów dodać informacje na temat prywatnych wydarzeń w życiu pisarza.

Pozycja jest obszerna. To nie tylko tekst dotyczący miłości Berena i Luthien. To przede wszystkim praca, która ma pokazać proces tworzenia i warianty tej historii. W książce znajdziemy rys historyczny dotyczący powstawania tej opowieści, który związany jest z życiem Tolkiena i kolejnymi decyzjami o zmianach w treści. Pojawiają się konkretne daty pisania, wydarzenia towarzyszące, wspomina się o listach, w których pisarz omawiał utwór. Przez lata powstały kolejne jego warianty – prozą i wierszem. Zmieniały się szczegóły, co wykazuje redaktor.

W książce poza obszernym komentarzem literackim jest też sama historia, a nawet kilka. Redaktor postanowił przytoczyć utwór w różnych wersjach, by pokazać jego zmiany. Co cenne – pojawia się też oryginał w wersji angielskiej. Dzięki temu czytelnicy są w stanie zobaczyć nie tylko, jak zmieniała się historia, lecz także czy przekład oddał to, co było zamysłem autora.

Tekst wzbogacają ilustracje Alana Lee. Jak zawsze oddają idealnie klimat opowieści, są pełne kolorów i szczegółów. Idealnie pasują do treści historii. Nie jest ich za dużo, ale miło się na nie patrzy. Myślę, że to kolejny znak rozpoznawczy tekstów Tolkiena – rysunki Alana Lee są nierozłącznym elementem książek jego autorstwa. 

Jeśli chodzi o historię miłości Berena i Luthien to trzeba przyznać, że nie czuć w niej romantyzmu, który współczesnym kojarzy się z płomiennymi wyznaniami i czułością. Tolkienowska miłość to przede wszystkim poświęcenie, rezygnacja ze wszystkiego na rzecz dobra drugiej osoby. To właśnie uderza czytelnika podczas lektury – uczucie ukryte w gestach, zachowaniu, nie w słowach i wyznaniach.

Bardzo cenię te wydania dzieł Tolkiena, które pokazują krótkie teksty jego autorstwa nie tylko w polskim przekładzie, ale też w oryginale i zawierają komentarz literacki oraz fakty związane z samym autorem. To cenne źródło informacji i bardzo ciekawa forma wydania tekstu. Nie inaczej jest z Berenem i Luthien. Podoba mi się nie tylko tekst literacki, który otrzymałam, lecz także komentarz redaktora i piękne ilustracje. Myślę, że fanów Tolkiena nie muszę namawiać, to obowiązkowa pozycja w waszej biblioteczce!

Książka dostępna jest w dziale NowościKsięgarni Tania Książka: