Serce, Edmund de Amicis

Autor: Edmund de Amicis
Tytuł: Serce
Tytuł oryginalny: Cuore
Wydawnictwo: Olesiejuk
Liczba stron: 358

Henryk rozpoczyna kolejny rok szkolny, tym razem w starszej klasie wraz z nowymi kolegami. Przez dziesięć miesięcy trzeciej klasy szkoły podstawowej poznaje lepiej innych uczniów i obserwuje ich życie i problemy, zaprasza do siebie, a przede wszystkim próbuje zaprzyjaźnić. To też czas na naukę, poznawanie opowiadań na tematy patriotyczne i nie tylko, a także poszukiwanie wartości, którymi należy się kierować w życiu.

Serce Edmunda de Amicisa jest powieścią dla dzieci. Autora zainspirowały własne pociechy i ich przygody. Książka napisana jest w formie pamiętnika ucznia. Mamy podział na miesiące, a w każdym z nich przybliżono kilka dni z życia chłopca. Są też fragmenty, które nie są jego pierwszoosobową narracją – to listy od rodziców, a także opowiadania, które przepisuje w szkole.

Powieść opowiada o codzienności włoskiego ucznia pod koniec XIX w. Henryk relacjonuje nie tylko naukę, lecz także rozwój towarzyskich kontaktów. Chce poznać różnych uczniów, nieważna jest dla niego ich sytuacja materialna czy rodzinna, a nawet choroby i ułomności, które posiadają. Liczy się charakter. Jest w stanie zaprzyjaźnić się z tymi, którzy są pracowici i dobrzy, szanują i bronią innych, nie są zawistni.

Relacja Henryka na tematy kolegów jest ciekawa. Chłopiec mimo młodego wieku widzi w równolatkach dużo dobrych cech. Jest przenikliwym obserwatorem i sam ma bardzo dobre serce. To duża zaleta tej książki – bohater, który może być wzorem dla czytelnika.

Książka powstała w końcówce XIX wieku. Pierwszy polski przekład dokonany został przez Marię Konopnicką. Powieść napisana jest piękny językiem, jednak odnoszę wrażenie, że jego kunszt docenią raczej starsi czytelnicy, by nie orzec – jedynie dojrzali. Dla dzieci może to być za trudne stylistycznie wyzwanie – sporo tu szyku i słownictwa, które obecnie nie są tak popularne i mogą zniechęcić dzieci do lektury. Niezrozumiałe może okazać się też to, jak Henryk wyznaje uczucia, które żywi do kolegów. Często mówi o miłości, mając na myśli całkowicie nieromantyczne jej oblicze, jednak dla dziecięcych czytelników może to nie być jasne.

Historia Henryka ma zwrócić uwagę czytelnika na wartości, którymi warto kierować się w życiu. Są wśród nich posłuszeństwo rodzicom, lojalność i dobroć. Nie należy oceniać nikogo po wyglądzie i pozorach. Należy okazywać szacunek innym i doceniać ich pracowitość. Nie ma miejsca w życiu na zawiść i zazdrość, ani na bycie okrutnym wobec słabszych. Należy pomagać sobie nawzajem. Relacje Henryka i jego kolegów to niemal braterska miłość.

Powieść wzbogacają ilustracje artystki Julii Sarapaty de Carvalho. Są kolorowe, urocze i świetnie pasują do tekstu. Dobrze wpleciono je w treść, uatrakcyjniając stronice. Pozycja ma nieco większy format niż standardowe powieści, a i font jest, mam wrażenie, nieco większy, by ułatwić młodym czytelnikom lekturę.

Serce to powieść, która jest napisana pięknie, jednak mam przeczucie, że nie trafi do młodych czytelników. Dla nich styl tej opowieści może być za trudny. Docenią ją na pewno starsi odbiorcy, którzy będą rozkoszować się słownictwem i przekazem tej pozycji.

Książkę przeczytałam dzięki uprzejmości Wydawnictwa Olesiejuk.