Pojęcia typograficzne


Czytając książki, często zastanawiam się, jak one są zrobione. Myślę, że wiele osób zadaje sobie pytania dotyczące korekty, redakcji, tłumaczenia, rzadziej natomiast spraw czysto technicznych. Ponieważ studiuję polonistykę i skończyłam edytorstwo, miałam też okazję pracować w wydawnictwie i od kilku lat jestem korektorem w gazecie, pomyślałam, że podrzucę wam kilka pojęć dotyczących pracy nad tekstem, które mogą się wam przydać. Może część z nich już słyszeliście. To taka ściągawka dla tych, którzy lubią ciekawostki.

Errata – spis dołączony do wydrukowanej książki, w którym zawarto informacje o błędach i poprawnych sformułowaniach, które powinny pojawić się w ich miejsce.
Font – cyfrowy zapis czcionki. To, co mamy w komputerze, to font, nie czcionka. Czcionka jest fizycznym bloczkiem odbijanym na kartce.
Interlinia – odstęp między linijkami tekstu.
Justowanie – wyrównywanie tekstu do obu stron.
Italika – inaczej kursywa.
Bold – pogrubione litery.
Szeryf – kreski, które widoczne są w niektórych fontach. Coś w rodzaju stópek literki. 

Kapitaliki – litery, które wyglądają jak drukowane, ale w zapisie zachowują się jak zwykłe, są na tym samym poziomie. Na przykład: książka.
Majuskuły – wielkie litery.
Minuskuły – małe litery.
Paginacja – numery stron.

Żywa pagina – najczęściej spotykana w słownikach; napis na górze strony, zmieniający się wraz z kartkami, informuje o tym, na jaką literę bądź sylabę zaczyna się dana strona. W książkach naukowych, rzadziej w powieściach, informacja o tytule dzieła i tytule rozdziału.
Inicjał – pierwsza litera akapitu nowego rozdziału, ozdobna lub większa niż pozostałe.

Kustosz – obecnie praktycznie niespotykany; umieszczany na dole strony, informuje o tym, od jakiego słowa bądź sylaby zacznie się kolejna stronica. Ma ułatwić czytającemu śledzenie tekstu i płynne czytanie. 

Wakat – pusta strona np. przed nowym rozdziałem.

Sierota – pojedyncza litera na końcu wiersza.

Bękart  – pojedyncze słowo zostawione w końcowym wierszu akapitu.
Wdowa – linijka tekstu zostawiona na stronie.

8 komentarzy:

  1. Zapisuje Twój wpis! Połowy pojęć nie znałem, dlatego bardzo się cieszę, że miałem okazję to zmienić :)

    OdpowiedzUsuń
  2. Jaki ciekawy post! Nawet nie wiedziłam, że niektóre z tych pojęć istnieją😄

    OdpowiedzUsuń
  3. Sierota, bękart i wdowa — pamiętam to z wykładów z projektowania. Przydatny wpis.

    OdpowiedzUsuń
  4. Większość tych określeń i ich znaczenie znałam, ale bardzo Ci dziękuję za ten tekst i cieszę się, że wreszcie wiem, co to bękart i wdowa :-). Miałam to wygoolować, ale ciągle zapominałam.

    OdpowiedzUsuń
  5. Świetny pomysł!
    Nigdy o tym nie słyszałam, naprawdę super ;)
    Pozdrawiam,
    Posy z bibliotekaamarzen.blogspot.com

    OdpowiedzUsuń

Daj znać, co sądzisz o wpisie!