Autor: Ursula Le Guin
Tytuł: Lawinia
Wydawnictwo: Prószyński
Czas trwania: 10 godz. 19 min
Lawinia to opowieść o księżniczce Lacjum, która w Eneidzie Wergiliusza pozostaje niemą postacią. Ursula K. Le Guin nadaje jej głos i własną historię. Lawinia, dorastająca w harmonii z naturą i tradycją ojców, staje się pionkiem w politycznych intrygach, gdy jej matka, Amata, chce wydać ją za Turnusa, wodza sąsiedniego plemienia. Jednak boska przepowiednia głosi, że ma poślubić cudzoziemca, co prowadzi do wojny. Pojawienie się Eneasza, trojańskiego uchodźcy, odmienia jej los i staje się początkiem legendy o założeniu Rzymu.
Książka jest ostatnią powieścią Ursuli K. Le Guin, wydaną w 2008 roku, za którą autorka otrzymała nagrodę Locusa. Le Guin znana jest głównie z fantastyki – takich dzieł jak Ziemiomorze czy Lewa ręka ciemności – jednak w Lawinii porusza się po zupełnie innym obszarze literackim: mitologicznym retellingu i klasycznym eposie.
Narratorką jest sama Lawinia, która, choć w antycznym źródle ledwie wspomniana, tutaj opowiada swoją wersję wydarzeń. To narracja bardzo osobista, skupiona na przeżyciach wewnętrznych i obserwacjach. Bohaterka jest rozważna, silna i pogodzona z losem, a jej relacja z Eneaszem, choć pozbawiona wielkich porywów, oparta jest na wzajemnym szacunku i przeznaczeniu.
Le Guin podejmuje tematy władzy, losu, kobiecej sprawczości w świecie zdominowanym przez mężczyzn i bogów. Ważny jest też wątek przemijania oraz roli historii i mitów w kształtowaniu tożsamości kulturowej. Mimo że opowieść zakorzeniona jest w świecie antycznym, podejmuje uniwersalne pytania – o wybory, wolność i cenę, jaką się za nie płaci.
Styl Le Guin jest oszczędny, ale bardzo poetycki. Klimat powieści jest kontemplacyjny, melancholijny, pełen refleksji i symboliki. Nie ma tu bitewnej akcji znanej z klasycznych eposów, jest za to cisza świętych gajów, szept przodków i obecność fatum. To literacki retelling na najwyższym poziomie – subtelny i głęboki.
Audiobook czytany jest przez Martę Wągrocką, która nadaje narracji przyjemny ton. Jej ciepły głos dobrze oddaje charakter Lawinii – cichy, lecz stanowczy. Interpretacja jest stonowana, ale sugestywna, bez przesadnej ekspresji, co doskonale współgra z tonem powieści.
Jako miłośniczka mitologicznych retellingów byłam zachwycona tą książką. Le Guin nie tylko przywraca głos zapomnianej postaci, ale tworzy z niej nośnik całej epoki. Doceniłam subtelność narracji i sposób, w jaki z szacunkiem, ale też autorską wizją, rozwija luki pozostawione przez Wergiliusza. To piękna, a jednocześnie bardzo mocna opowieść o kobiecie, której nikt nie słuchał – aż do teraz.
Lawinia spodoba się osobom ceniącym literaturę opartą na mitologii, ale w bardziej refleksyjnym niż widowiskowym wydaniu. Polecam ją szczególnie fanom Margaret Atwood, Madeline Miller czy Pat Barker. To książka dla tych, którzy lubią słuchać między wersami i odnajdywać siłę w ciszy.
Audiobooka wysłuchałam dzięki Audiotece.
